Çocuklarda Tırnak Yeme Alışkanlığının Nedenleri

Bu durumla karşılaşan ebeveynler genellikle telaşa kapılır. Ancak çocukların % 40-45 i çocukluklarının belli bir döneminde bu ve benzeri alışkanlıklara sahip olur. Peki, neden çocuklar devamlı parmağını ağzına götürür ya da tırnağını yer? Doğrusu bunun tam bir açıklaması bulunmuyor. Uzmanlar da alışkanlıkların sebeplerinden emin değiller ancak bunların onları rahatlatan, öğrenilebilen davranışlar olduklarını söylüyorlar.

Tırnak Yeme Alışkanlığının Nedenleri: Çocuklarda tırnak yeme davranışı araştırılıdığında, genellikle aşağıdaki nedenlerin bu alışkanlığı tetiklediği gözlemlenmiştir.

1. Kendini değersiz ve güvensiz hissetme,

2. Yaşanan üzüntülü ve sıkıntılı olaylar,

3. Öfke ve saldırganlık duyguları,

4. Gerilim ve kaygı duyguları,

5. Korku,

6. Aile içi iletişim sorunları Genellikle tırnak yeme bir güvensizlik belirtisi olarak kabul edilir. Kendine güveni olmayan çocuklarda tırnak yeme davranışı daha çok gözlemlenmektedir. Ayrıca çocuğun ihtiyaç duyduğu güven ve sevgiyi alamaması yani kendisini güvende hissetmemes, korku, stres, öfke ve heyecan durumlarına maruz kalması, kaygı ve endişeler, yalnızlık, aşağılık duygusu, arkadaşlarının ilgisini kaybetme korkusu çocukta tırnak yeme davranışına neden olabilmektedir. Aynı zamanda çocuğa aile içinde aşırı baskılı ve otoriter bir eğitimin uygulanması ve çocuğun sürekli azarlanarak eleştirilmesi, kıskançlık, yeterli ilgi ve sevgi görememe, sıkıntı ve gerginlik gibi duygularda bu alışkanlığı tetikleyebilir. Aile içinde yaşanan huzursuzluklar, anne baba geçimsizlikleri, anne babanın çocukların önünde sık sık kavga etmesi, boşanma ve ayrılıklar da çocuklarda tırnak yeme gibi davranışlara neden olabilir. Bunun yanı sıra anne babanın aşırı kaygılı ve koruyucu olması, çocuğu aşırı derecede koruyup kollaması, anne babanın kardeşler  arasında ayrım yapması nedeniyle oluşan kıskançlık da çocuklarda tırnak yeme gibi davranışına neden olabilir. Tırnak yeme taklit yoluyla da edinilebilen bir davranış da olmasından dolayı ailede ya da çevrede herhangi bir bireyin tırnak yeme davranışı göstermesi doğal olarak çocuğun ilgisini çekerek çocukta tırnak yeme gibi davranışa neden olabilmektedir. Tırnak Yeme Alışanlığı ile ilgili çocuğunuza yardımcı olabilecek öneriler:

7. Çocuklar bazen anne-babanın dikkatini çekmek için de tırnak yeme alışkanlığına başlayabilir. 3–4 yaşına kadar çocuğunuzun bu davranışını görmezden gelerek çocuğu bu alışkanlığından vazgeçirebilirsiniz.

8. Çocuğunuza gerekli sevgi ve şefkati gösterin. Çünkü eğer çocuk yeterince ilgi ve sevgi görmüyorsa bunun yarattığı üzüntüyü tırnak yiyerek dışa vurabilir.

9. Çocuğunuzun hangi durumlarda tırnak yediğini belirlemeye çalışın. Örneğin: Gergin olduğunda veya korktuğunda tırnaklarını yiyorsa sakinleştirme yoluna giderek tırnak yemesini engelleyebilirsiniz.

10. Bu davranışı söndürmek için alternatifler üretin. Tırnak yemeye başladığı anda yiyecek verilerek meşgul edilmeli ya da heyecanlı anlarında(Örneğin: Televizyon izlerken) sakız çiğnetmek tırnak yemesini önleyebilir.

11. Çocuğunuza ellerini meşgul edecek uğraşlar verin. Sık sık "tırnağını yeme, çek elini" şeklinde yapılan ikazlar onu tedirgin eder. Çocuğunuzun ilgisini çeken özellikle elleriyle uğraşacağı bir etkinliğe yöneltmek gerekir.Tırnaklarını yemeye başladığında ellerini oyalayacak stres topu, oyuncak gibi şeyler vererek ellerinin meşgul olmasına yardımcı olabilirsiniz.

12. Çocuğunuzun tırnaklarını düzgün kesin, törpüleyin, kremleyin, el bakım seansları düzenleyin (özellikle kız çocukları için çocuğun gururunu okşayarak, tırnak yemenin onu ne denli çirkin yapabileceği yenmemiş tırnağın güzel olduğu fazla üzerinde durmadan telaşsız biçimde anlatılmalıdır.)

13. Çocuğunuzun kendisine olan güvenini pekiştirin. Başarılı olduğu alanlara dikkatini çekin.

14. Çocuğunuzu bu alışkanlığın üstesinden gelebileceğine inandırın. Çocukla konuşarak kendi kendine bu alışkanlığı bırakabileceği söylenerek ya da çeşitli ödüller verilerek tırnak yemesi önleyebilirsiniz. Ancak bunun kısıtlı ve uygun şekilde kullanılması gerekir. Aksi takdirde çocuk yeni ödüller almak için bunu kullanabilir.

15. Çocuğunuza karşı baskıcı ve eleştirel yaklaşmayın. Çocuğunuza azarlamak, korkutmak, ceza vermek gibi zorlayıcı yöntemler uygulamayın. Çünkü çocuğu azarlamak, korkutmak, ceza vermek gibi zorlayıcı yöntemler kimi zaman daha ağır duygusal problemlerin çıkmasına neden olabilir.

16. Çocuğunuz ile konuşarak parmak ve tırnağa acı fakat zararsız bir sıvı sürebilirsiniz. Bu hem hatırlatıcı ve hem de tırnağını ağzına götürdüğü zaman acı ile birleştiğinde bu alışkanlığı terk etmeye yardımcı olabilir. (Oje kullanmaya, çocuğunuzun tırnak yediğini fark ettiğiniz anda başlamalısınız. Eğer tırnak yeme alışkanlık haline geldi ise bu defa oje tek başına yeterli olmayabilir.)

17. Çocuğunuzu korku, kaygı yaratacak durumlardan uzak tutun. Küçük çocukların kaygı, korku verici televizyon filmlerini izlemeleri, kavgalı olaylarda bulunmaları çocuğu heyecanlandıracağı için sakıncalıdır.

18. Çocuğunuza zaman vermeli ve fazla zorlamamalısınız. Önemli olan sizin ona sabırla yaklaşmanız ve vazgeçirme sürecini zamana yaymanızdır. Daima sabırlı, kararlı ve sevgi dolu olun. Çocuğunuza  tırnak yemenin ve ısırmanın çok kötü bir alışkanlık olmadığını ve bunu isteyenlerin kolaylıkla terk edebileceklerini anlatabilirsiniz. Çocuğunuzu buna inandırdığınız zaman bu alışkanlıktan vazgeçmek için çaba gösterecektir. Çünkü dış etkenler çocuğun bu alışkanlıktan vazgeçmesine fazla etkili olmamakla bazı hallerde alışkanlığın kökleşmesine ve başkalarını kızdırmak ve huzursuz etmek için bir araç olarak kullanılmasına neden olmaktadır.